Hapësire reklamuese

Çështjet kryesore

Aktualitet

Dy muaj luftë Izrael-Gaza: Sa e ndarë është bota?

Shkruar nga Newsbomb
Dy muaj luftë Izrael-Gaza: Sa e ndarë është bota?

Lufta e ka ndarë botën midis atyre që bëjnë thirrje për një armëpushim, atyre që mbështesin Izraelin dhe disave që ulen në gardh. Dy muaj pasi Hamasi sulmoi Izraelin jugor më 7 tetor, vdekja dhe shkatërrimi kanë shkatërruar rajonin midis lumit Jordan dhe Detit Mesdhe.
Luftëtarët e Hamasit vranë rreth 1200 njerëz dhe morën robër 240 gjatë sulmit të tyre.Izraeli është përgjigjur me bombardime vdekjeprurëse dhe sulme artilerie, duke përfshirë në terren në Gaza, duke vrarë më shumë se 16,000 njerëz, të paktën 7,000 prej tyre fëmijë. Sulmet e ushtarëve dhe kolonëve izraelitë në Bregun Perëndimor të pushtuar kanë vrarë më shumë se 200 palestinezë të tjerë dhe kanë detyruar fshatra të tëra të shpërndahen. Spitalet, shkollat ​​dhe kampet e refugjatëve janë shënjestruar, me personelin dhe objektet e Kombeve të Bashkuara të sulmuara gjithashtu nga Izraeli me ritme të paprecedentë.Në këtë sfond janë thelluar edhe përplasjet diplomatike. Votat e OKB-së, komentet publike dhe hapat e mëdhenj diplomatikë gjatë dy muajve të fundit kanë nënvizuar se sa përçarëse ka qenë lufta për botën.

Armëpushimi, pushtuesi, bllokada: Çfarë gjuhe përdorin vendet?

Gjuha ka qenë një mollë mosmarrëveshjeje e vazhdueshme midis vendeve ndërsa flitet për luftën.

Bota nuk ka rënë dakord nëse do të përdorte fjalën "armëpushim" apo "pauzë humanitare" për të përshkruar përfundimin e dhunës dhe armiqësive. Ndërsa shumë vende avokojnë për një armëpushim, aleatët e Izraelit bëjnë thirrje për një pauzë.

Sipas OKB-së, një armëpushim është një "ndërprerje e të gjitha akteve të dhunës kundër popullatës civile", ndërsa një pauzë humanitare është një "ndërprerje e përkohshme e armiqësive thjesht për qëllime humanitare". Një pauzë ose armëpushim është një ndalesë e përkohshme për të luftuar për një kornizë kohore të vendosur.

Al Jazeera analizoi fjalimet e liderëve botërorë në OKB dhe zbuloi se 55 për qind e vendeve kërkuan një "armëpushim" në Gaza. Disa prej tyre përfshijnë Argjentinën, Belgjikën, Kinën, Guajanën, Turqinë dhe Venezuelën, ndër të tjera.

Një tjetër 23 përqind e vendeve kërkuan një "pauzë humanitare". Këto përfshijnë Australia, Kanadaja, Japonia, Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar, ndër të tjera. Vende të tjera përdorën terma alternativë ndaj pauzës si "ndërprerje", "ndalim" ose "aftësim". 22 vendet e mbetura nuk folën për këtë çështje në OKB.

Vendet kanë qenë gjithashtu të pavendosura nëse do ta quajnë apo jo Izraelin okupator dhe nëse do të flasin për bllokadën e Izraelit ndaj Rripit të Gazës dhe vendbanimeve në Bregun Perëndimor dhe Jerusalemin Lindor.

Nga vendet e analizuara, 46 për qind përdorën termin "pushtues" në lidhje me Izraelin ose e quajtën territorin palestinez "të pushtuar", ndërsa 54 për qind jo.

Si kanë votuar vendet në rezolutat e OKB-së?

Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka votuar pesë rezoluta gjatë gjithë  luftës dhe ka dështuar të kalojë katër për shkak të pavendosmërisë dhe mosmarrëveshjes së kombeve.

Nga 15 anëtarët, katër votuan kundër (Franca, Japonia, Britania e Madhe dhe SHBA) draftin e parë të udhëhequr nga Rusia më 16 tetor. Kritika kryesore me të cilën u përball ishte se drafti nuk emëronte apo dënonte Hamasin. Ky draft kërkonte një armëpushim të menjëhershëm.

Brazili udhëhoqi draftin e dytë më 18 tetor. Ndërsa dënoi Hamasin dhe bëri thirrje për pauza humanitare, duke mbledhur vota dërrmuese pro, SHBA vuri veton ndaj rezolutës. Kjo ndodhi sepse rezoluta nuk përmendte të drejtën e vetëmbrojtjes së Izraelit, tha ambasadorja amerikane Linda Thomas-Greenfield.

Rusia propozoi një draft tjetër më 25 tetor, duke bërë thirrje për një armëpushim humanitar dhe lirimin e robërve të mbajtur nga Hamasi. Megjithatë, rezoluta nuk e dënoi Hamasin. Vetëm katër anëtarë votuan pro. Mbretëria e Bashkuar tha se dëshiron që KS të OKB-së të punojë drejt një "teksti të balancuar" dhe se drafti rus nuk arriti të mbështesë të drejtën e Izraelit për vetëmbrojtje.

SHBA gjithashtu udhëhoqi një projekt-rezolutë më 25 tetor, duke bërë thirrje për një pauzë humanitare në vend të armëpushimit. Dhjetë anëtarë votuan pro por anëtarët e përhershëm Rusia dhe Kina vunë veton ndaj rezolutës.

KS më në fund miratoi një rezolutë të udhëhequr nga Malta që bën thirrje për pauza humanitare dhe dërgimin e ndihmave në Gaza më 15 nëntor. SHBA, MB dhe Rusia abstenuan, me 12 vende që votuan pro.

Jordania udhëhoqi një rezolutë jodetyruese në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së më 27 tetor, duke bërë thirrje për një armëpushim të menjëhershëm në Gaza së bashku me aksesin e papenguar në ndihmën humanitare në enklavën e rrethuar, si dhe që Izraeli të revokojë thirrjen e tij për evakuimin e Gazës veriore. Rreth 120 vende, përfshirë Francën, votuan pro. Vetëm 14 vende, përfshirë SHBA-në dhe Izraelin, votuan kundër, ndërsa 45 vende abstenuan. Kjo rezolutë kaloi.

A besojnë vendet në zgjidhjen me dy shtete?

Kombet nuk janë aq të ndara për zgjidhjen me dy shtete sesa mjetet për të arritur paqen në rajon. Një total prej 95 për qind e vendeve kanë kërkuar një zgjidhje me dy shtete ose një shtet të pavarur palestinez paralel me Izraelin. Vetëm gjashtë vende nuk e kanë kërkuar atë.

Cilat vende i kanë ndërprerë marrëdhëniet me Izraelin?

Gjatë luftës, disa vende kanë ndërprerë plotësisht lidhjet me Izraelin . Belize, Bolivia dhe Afrika e Jugut kanë pezulluar marrëdhëniet me Izraelin. Ndërkohë, Bahreini, Çadi, Kili, Kolumbia, Hondurasi, Jordania dhe Turqia kanë tërhequr ambasadorët e tyre.

Disa qytete, si Barcelona në Spanjë, gjithashtu kanë pezulluar lidhjet me Izraelin.

Cilat vende e kanë mbështetur fuqishëm Izraelin?

SHBA ka ruajtur mbështetjen e fortë tradicionale për Izraelin.

Përveç mbështetjes së fortë diplomatike të presidentit amerikan Joe Biden për Izraelin, SHBA-ja gjithashtu i ofron Izraelit mbështetje ushtarake vjetore me vlerë 3.8 miliardë dollarë. Dhoma e Përfaqësuesve e SHBA miratoi një plan republikan që ofronte 14.5 miliardë dollarë ndihmë ushtarake për Izraelin më 3 nëntor. Një rezolutë e Kongresit më 6 dhjetor e quajti efektivisht anti-sionizmin njësoj si antisemitizëm.

Udhëheqësit e Francës, Gjermanisë, Italisë dhe Britanisë së Madhe i janë bashkuar gjithashtu SHBA-së në mbështetjen e Izraelit.

Sondazh

Poll

Lexo gjithashtu

Hapësire reklamuese